Water winnen met oog voor de natuur

In Arnhem vernieuwt Vitens productielocatie Sijmons zo goed als helemaal. Dit jaar gaat er een een compleet nieuwe zuiverings- en onthardingsinstallatie in bedrijf. De vernieuwde locatie krijgt bovendien een duurzaam karakter, met oog voor de natuur.

Op de locatie van Vitens in de hoofdstad van de Gelderse provincie blijven de bestaande dertien waterwinputten en de reinwaterreservoirs behouden. Maar verder wordt eigenlijk alles op de schop genomen. “Deze nieuwbouw is nodig om de capaciteit op deze locatie te kunnen uitbreiden”, vertelt projectmanager Eric van der Kooij.

“Nu wint Vitens op Sijmons 3,7 miljoen kuub water per jaar. Maar we willen in de toekomst de volledige vergunning van 5,5 miljoen kuub water op jaarbasis gaan winnen. Een groot deel van deze capaciteit wordt gedistribueerd naar de Achterhoek, zodat op termijn kan worden gestopt met het inkopen van drinkwater uit Duitsland. Dit vraagt wel om meer zuiveringscapaciteit én om een onthardingsinstallatie.”

Nieuwe installaties voor zachter en goed water

Tot dusver hoefde het water op Sijmons niet onthard te worden, maar nu de zuiveringscapaciteit wordt uitgebreid is dat noodzakelijk. Eric: “Voor Sijmons wordt in waterwingebied Immerloopark ruwwater opgepompt uit putten van zo’n 40 tot 85 meter diep. Door de verhoogde winning verandert de samenstelling en de hardheid van het opgepompte water. De nieuwe installaties gaan ervoor zorgen dat het drinkwater zachter wordt en voldoet aan onze kwaliteitsnormen.”

‘Met het water van Sijmons kunnen we de Achterhoek toch van water voorzien’

Vitens pompt het water straks via een grote transportleiding naar de Achterhoek. Eric: “Transport van water kost veel energie. En we we willen natuurlijk zo energie-efficiënt en duurzaam mogelijk water leveren. Er zijn veel kleinere winningen en zuiveringen in de Achterhoek en daar redden we het gewoon niet mee met de toenemende vraag naar drinkwater. Met het water van Sijmons kunnen we de Achterhoek toch van water voorzien.”

Eerste pilot voor natuurinclusief bouwen

De vernieuwde productielocatie zal straks een duurzaam karakter hebben, vertelt Eric. “Dit is onze eerste pilot waarbij we natuurinclusief bouwen. Nu is Sijmons een groot, netjes gemaaid grasveld met daarop een productielocatie in stedelijk gebied. In de nieuwe situatie is Sijmons een rijker stukje groen. Vijvers krijgen natuurlijke oevers en gevarieerde beplanting en een gebouw met groendaken dat door ontwerp en materiaalgebruik in het landschap verweven is. Ook houden we er rekening mee dat er mogelijk vleermuizen huizen in de bestaande productielocatie die gesloopt wordt. We kunnen dit pas in een later stadium onderzoeken, maar we plaatsen alvast vleermuiskasten om eventueel aanwezig vleermuizen een nieuw onderkomen te bieden.”

‘In de nieuwe situatie is Sijmons een rijker stukje groen’

Ook het productieproces draagt straks bij aan maatschappelijke duurzaamheidsdoelen. Zo wordt er straks geen kalkmelk meer per vrachtauto vanuit Duitsland aangevoerd. Eric: “Bij dat vervoer transporteren we 80 procent water en maar een klein beetje kalk. Op Sijmons gaan we nu zelf kalkmelk aanmaken met het water wat we lokaal beschikbaar hebben. Daarmee besparen we jaarlijks een enorme hoeveelheid vrachtwagen-kilometers. Dat is goed voor het milieu en voor onze portemonnee.”

Faalkosten voorkomen

De grootste winst bij dit soort bouwprojecten valt te behalen met het voorkomen van faalkosten, vertelt Eric. “Normaliter bouwt de aannemer wat het ingenieursbureau met Vitens heeft bedacht. Dan zie je vaak tijdens de bouwfase dat de aannemer tegen een fout of onvolkomenheden in het bestek aanloopt. Op Sijmons werken we daarom binnen een multidisciplinair team met de markt samen. In een vroegtijdig stadium van de ontwerpfase hebben we de aannemer gevraagd om mee te denken over de maakbaarheid en optimalisatie van het ontwerp.

“Door samen een integraal uitvoeringsontwerp maken, kun je eventuele fouten al tijdens de voorbereiding ontdekken. In dat stadium kun je nog bijsturen en voorkom je extra kosten tijdens de uitvoering. Die samenwerking verloopt fantastisch. Het werk is van hoge kwaliteit, we lopen voor op schema en zijn binnen het budget gebleven. In volgende projecten ga ik dit principe opnieuw toepassen. We hebben al een aantal projecten in voorbereiding waar we dezelfde constructie met de markt gaan toepassen.”